Tasarımcı: Kevser Yıldız ve Şemsi Barış Terzi
TASARIMIN AMACI
Tasarımın temel amacı, aydınlatma armatürü ile kullanıcının bedensel etkileşimini artırıp duyusal deneyimini genişleterek kullanıcının ışıkla kurduğu kökensel ilişkiyi derinleştirmektir. Işık, görme duyumuzu harekete geçirmenin yanı sıra dokunma duyumuzu da uyandırıp harekete davet eder. ONMA, elle 360° döndürülebilen başlığı ile kullanıcısının ışıkla kurduğu görme esaslı ilişkisini, dokunmayı da kapsayacak biçimde çoğaltarak ışık deneyimini zenginleştirir.
TASARIMIN YAPISI VE MALZEME KULLANIMI
İhtiyaç duyduğu aydınlatmayı oluşturmak için kullanıcısı, ONMA’nın başlığını döndürdüğünde doğal taşların mermer sınıfından seçilmiş olan Stin Grey’den oluşan başlık çevresine temas etmiş olur. İki doğrultuda (aşağı-yukarı; ileri-geri) ışığın çıkışını amaçlayarak ve ışığın homojen dağılmasını göz önünde bulundurarak başlık merkezi için seçilen beyaz akrilik, Stin Grey Mermer ile olan detay birlikteliği sayesinde, başlığın çevreden döndürülmesi durumunda yekpare biçimde dönme haline dahil olur. Başlığın dönmesi ile başlığın altında yer alan ve aşağıya düşen ışığı çevreye yayan dağıtıcı beyaz akrilik yüzey ile karanlığı besleyip yönlendirerek ışığı görünür kılabilen gölgelik mermer de hareket eder.
Döndürme eyleminin zeminine paralel olan iki yüzeyin dik doğrultuda aşağı-yukarı, ileri-geri hareketini mümkün kılan iki yüzey arasında uzanan trapez vidadır. Trapez vidanın aşağı-yukarı, ileri-geri hareketini sağlaması ise vida uçlarının sabitlenmesiyle gerçekleşir. Başlık bir tam tur olarak 360° döndürülebilir. Başlangıçta (0°) birbirine uzak olan dağıtıcı ve gölgelik yüzeyler bir tam tur (360°) döndürmeyle birbirine yaklaşıp trapez vidanın yivsiz bölümünde buluşup kısmen iç içe geçerek sabitlenirken başlığın tersine 360° çevrilmesiyle -başlangıç konumuna getirilmesiyle- iki yüzey birbirlerine en uzakta oldukları konumlarına yerleşerek trapez vidanın sona ermesiyle sabitlenmiş olurlar.
Kullanıcısı, bir tam tur süresince tercih ettiği herhangi bir noktada başlığı döndürmeyi bırakabilir (Örneğin; 80° – 2/9 tur). Armatürün taşıyıcılığını ve birleştiriciliğini üstlenen metal, ışığın dokunma çağrısının sıcak algısından ve temel malzeme olan Stin Grey Mermer’in renginden hareketle bronzdur. ONMA’nın üç malzemeden oluşan yapısı, farklı doğal taşlarla, renkli akriliklerle ve farklı metallerle çeşitlenmeye elverişli görünmektedir.
TASARIMIN ÖNERİLEN ÜRETİM SENARYOSU
ONMA’nın mermer başlık çevresi ve gölgeliği 5 eksenli CNC ile tek mermer bloktan oyularak çıkarılır. Çıkarılan yüzeylere cila yapılarak parlaklık kazandırılır. Mermer başlık çevresinin iç yüzeyi uygun bulunan yansıtıcı bir yüzeyle kısmi olarak kaplanır. Akrilik olan başlık merkezi ve dağıtıcı, dökme akrilikten oluşturulur. Ayak, trapez vida, sabitleyici ve bitiş kapağı dökme bronzdan elde edilirken pimler ve birleştirici gövde boru profil bronzdan oluşur. Tüm bronz yüzeyler fırçalanarak satine haline getirilir.
TASARIM – KULLANICI İLİŞKİSİ VE “ONMA”
Kullanıcıların ihtiyaçlarında, bulundukları fiziksel mekanlar aynı olsa da değişen koşullar ve beklentiler doğrultusunda farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Bu açıdan yaşam alanlarımızın vazgeçilmez öğeleri olan aydınlatma armatürlerinin sağladığı aydınlatmadan da beklentimiz hep aynı doğrultuda kalamayabilir. Bir aydınlatma armatürünün kendisinden beklenen farklı nitelikteki aydınlatmalara imkan tanıyabilmesi kendi tasarımında barındırdığı dinamik bir yapıyla sağlanabilir. ONMA, döndürülebilen başlığının sağladığı yüzey hareketleri sayesinde ışık kaynağının özellikleri sabitken bile farklı aydınlatma biçimlerini özgünce sunar.
Kendisinden beklenen farklı niteliklerdeki aydınlatmaların ortaya çıkış sürecine kendisinden beklenti içerisinde olan talepkar kullanıcısını da aktif olarak dahil eder. Bu süreçte ürün ile kullanıcı arasındaki etkileşim zemininin genişleyip derinleşmesi olasıdır. Kullanıcının armatürün aydınlatma niteliğine dahiliyeti noktasında temasının doğal taş ile olması, kullanıcı ile ürün etkileşimini (ten-taş) kökensel bir boyuta da taşır. Bedenin kökenselliğinde kurulan ve etki-tepki döngüsünün (döndürmek – değişen aydınlatma / değişen beklentiyle döndürmek – değişerek yanıt veren aydınlatma ) esasında gerçekleşen bu etkileşimin getirisiyle kavuşulması umulan hâl, ONMA’nın kelime anlamı olan, dertten kurtulma, iyilik bulma, mutlu olma hâlidir.